Praten met tieners

In deze onzekere tijden worden we er misschien nog meer mee geconfronteerd dan anders: het is niet altijd gemakkelijk om te weten te komen wat er omgaat in een tienerhoofd. Ik vond het boek ‘Het Tienerbrein‘ echt verhelderend. Het leerde me bovendien om systematisch te kiezen voor het woord tiener boven het woord puber, dat een veel negatievere connotatie heeft.

Hoewel ik zelf nog niet zoveel ervaring heb met tieners in huis, weet ik dat het ook met jongere kinderen niet altijd gemakkelijk praten is, zeker niet over gevoelens of over de inhoud van een schooldag. Met wat geluk krijg je ‘s avonds na een werkdag iets meer uit je kinderen, maar vaak moeten we het hier stellen met ‘goed’, ‘OK’, ‘gaat wel’ of ‘niets bijzonders’. En dat is niet abnormaal natuurlijk.

Wie of wat heeft je vandaag doen lachen?

Toch leerde ik al snel dat je ook met jonge kinderen via een goed doordachte vraagstelling wel gemakkelijker gesprekken kunt opstarten. In plaats van te vragen hoe het gaat, of wat je kind vandaag op school geleerd heeft, kun je een jonge kleuter bijvoorbeeld vragen wat het grappigste was dat hem die dag is overkomen. Vraag of er iets was waar hij meer over wilde weten. Iets dat hem boos maakte. Mogelijk volgt er al snel een lang verhaal.

Doordachte vraagstelling, rijke taal

We weten dat een rijk taalaanbod belangrijk is, thuis en in de klas. Vandaag werd ik gecharmeerd door een klein initiatief dat dit idee ook centraal zet voor tieners. Via de website Over Doelen en Dromen vind je eenvoudige ‘kletskaartjes‘ waarmee je thuis en op school gesprekken kunt starten met tieners. Het lijkt me een fijne ondersteuning voor leerkrachten die nu vanop afstand leerlingen moeten ondersteunen. Maar ze zijn natuurlijk ook gewoon bruikbaar voor ouders thuis.

Ik print ze alvast af. Ik heb me ook aangemeld voor een mailinglijst waarbij je nieuwe kaartjes toegestuurd krijgt. Want geef toe: we kunnen nooit genoeg gesprekken aangaan met jonge mensen.

Meer info?

Rijke taal in de klas

In deze blogpost bespreek ik een filmpje dat ik onlangs opmerkte over het gebruik van rijke taal in de kleuterklas. Een kleuterleerkracht wordt in het filmpje bijgestaan door twee coaches om een taalrijkere omgeving te creëren in de klas.


Ik was erg getroffen door de openheid waarmee deze leerkracht de feedback ontving, er wordt door de coaches immers heel erg ingezoomd op kleine, alledaagse en schijnbaar triviale handelingen, die in onze hoofden niet noodzakelijk verbonden zijn met taal of taalverwerving. Het filmpje is wat mij betreft niet alleen een aanrader voor kleuterleid(st)ers die meer taalrijkdom in de klas willen brengen, maar voor elke leerkracht die op elk onderwijsniveau wil inzetten op taal.

Wat me misschien nog het meest zal bijblijven is het feit dat we met erg kleine ingrepen (bv. het stellen van open vragen en waaromvragen) een groot effect kunnen bereiken op lange termijn. Een van de belangrijkste conclusies uit mijn eigen lerarenopleiding is dat erg kleine veranderingen  (op alle mogelijke vlakken, en dus ook op taalvlak) een wereld van verschil kunnen maken. Het is voor mij de grootste drijfveer om mijn eigen handelen nog elke dag in vraag te stellen en te zoeken naar kleine en haalbare aanpassingen.

Laat ons maximaal inzetten op een taalrijke school. Niet alleen in het kleuteronderwijs, maar op elk niveau, in elke klas.